Żółtaczka, to objaw choroby który wiąże się z występowaniem żółtego zabarwienia błon śluzowych, dobrze widoczna jest ona szczególnie na spojówkach, w jamie ustnej jeśli ta nie jest pigmentowana oraz czasem również i na jasnej skórze brzucha.

W obrazie krwi o żółtaczce świadczyć będzie hiperbilirubinemia- czyli kilkukrotne podniesienie stężenia bilirubiny, czego skutkiem jest wystąpienie objawu żółtego zabarwienia wyżej wymienionych obszarów ciała. Ponieważ sama żółtaczka nie jest objawem typowym dla konkretnego schorzenia bardzo ważna jest diagnostyka różnicowa w celu stwierdzenia przyczyn jej powstania. Tym samym nie jesteśmy wstanie podać krótkiej odpowiedzi na pytanie dlaczego kot jest żółty.

Możemy natomiast scharakteryzować jedną z przyczyn występowania żółtaczki jaką są choroby dróg żółciowych.

Schorzenia tego typu występują u kotów rzadko, z reguły rozwijają się powoli, początkowo dając nieswoiste i trudne do zauważenia przez właściciela objawy takie jak: zażółcenie śluzówek i bolesność w okolicy wątroby.

Często na wizycie lekarz, pytając o stan kliniczny pacjenta jest natomiast informowany o nieznacznym:

• spadku masy ciała
• spadku apetytu

Widząc tak mało objawów klinicznych zmuszeni jesteśmy więc do rozpoczęcia dalszej diagnostyki różnicowej, którą będziemy opierać o badanie krwi i moczu oraz badanie usg jamy brzusznej.

Do chorób związanych z dysfunkcją dróg żółciowych najczęściej występujących u kotów   zaliczamy:

• zapalenie pęcherzyka żółciowego
• kamicę żółciową
• niedrożność wywołana przyczynami zewnątrz lub wewnątrzpochodnymi
• nowotwory dróg żółciowych

Niegroźność dróg żółciowych:

Może być związana z:

• uciskiem od zewnątrz na drogi żółciowe ( tak dzieje się w przypadku zapalenia, nowotworów wątroby, dwunastnicy lub trzustki)
• zmianami wewnątrz pęcherzyka i dróg żółciowych ( najczęściej są to kamienie i polipy śluzówki niekiedy również mogą występować nowotwory ściany pęcherzyka lub dróg żółciowych).

Skutkiem niedrożności zawsze będzie utrudnienie w odpływie żółci, stąd objawy tj. żółtaczka i bolesności okolicy wątroby pojawiają się jako pierwsze, następnie dochodzą do nich pozostałe min: utrata apetytu i spadek masy ciała.

W obrazie krwi obok hiperbilirubinemi, pojawić mogą się podniesione parametry wątrobowe oraz leukocytoza, choć nie zawsze musi ona występować. Pomocne w rozpoznaniu będzie w  tej sytuacji badanie moczu i usg jamy brzusznej.

Kamica żółciowa:

Za główną przyczynę ich występowania zaliczamy:

• błędy żywieniowe
• zaburzenia metaboliczne
• zapalenia układu żółciowego.

Objawy kliniczne to : żółtaczka, bolesność jamy brzusznej, wymioty i gorączka.

W diagnostyce w obrazie krwi zwiększa się stężenie bilirubiny oraz enzymów wątrobowych, widoczne są zaburzenia gospodarki wodnej i elektrolitów oraz leukocytoza.

Obecność kamienie na skutek ich długiego przebywania w pęcherzyku może towarzyszyć jego zapaleniu, powodując zgrubienie i obrzęk ściany.

Przedłużenie stanu zapalnego w obrębie pęcherzyka żółciowego prowadzi z reguły do powstania polipów w jego ścianie.

Nowotwory:

Pierwotne guzy występują u kotów rzadko, z reguły spotykamy je u zwierząt w wieku średnim ok 12 lat. Wśród objawów kliniczny widzimy: wymioty, biegunka, brak apatytu czy utrata masy ciała. Nieco rzadziej może być stwierdzana żółtaczka oraz objawy neurologiczne  np. oczopląs, drżenia jak również powiększenie obrysu jamy brzusznej-  czyli tak zwane wodobrzusze.

Badania laboratoryjne jak również wykonanie badań usg oceniających sytuację w jamie brzusznej, są niezwykle ważne do pewniejszego rozpoznania.

Pasożyty dróg żółciowych:

To najczęściej ok 1cm przywra, którą zarażają się koty po zjedzeniu ryb. Pasożyt zasiedla drogi żółciowe i trzustkę i w wielu sytuacjach początkowo nie występują żadne objawy kliniczne, długoletnie inwazje i wzrost liczby pasożytów, mogą doprowadzić do zaostrzenia choroby na tym podłożu. Wówczas pojawiają  się wyraźniejsze objawy takie jak żółtaczka, wychudzenie i powiększenie wątroby.

Lekiem z wyboru jest tu prazykwantel- występujący jako jeden z podstawowych składników substancji odrobaczających u kotów. Ponieważ większość kotów jest odrobaczanych regularnie problem występuje również rzadko.

Zapalenia dróg żółciowych:

Może przybierać postać ropna częściej spotykaną u kotów w wieku średnim, często poprzedza je ostre zapalenie jelit, trzustki i niedrożność dróg żółciowych.

Wśród objawów klinicznych pojawia się żółtaczka, gorączka, wychudzenie czy wymioty i biegunka. Stan jest ciężki i wymaga szybkiej interwencji lekarskiej – terapia antybiotykami prowadzona jest do ustania objawów choroby nawet do kilkunastu tygodni.

Postać nieropna zapalenia to częsty objaw zespołu zapalenia wątroby i dróg żółciowych u kotów.  Przyczyna mogą być zaburzenia o podłożu immunologicznym.

Obok leczenia antybiotykami i lekami przeciw zapalnymi wskazane jest utrzymanie prawidłowej gospodarki płynami i podawanie preparatów odżywczych.

Jak widać w tych różnych jednostkach chorobowych u kotów, które dotyczą się głównie dróg żółciowych objawy kliniczne, które się pojawiają są mało specyficzne. Same w sobie nie mogą więc posłużyć do postawienia pełnego rozpoznania. Dopiero zastosowanie badań dodatkowych       a zwłaszcza połączenia badani krwi, moczu i usg jamy brzusznej- gdzie dobrze widzimy zachodzące w obrębie pęcherzyka zmiany, pozwala nam lepiej ocenić pacjenta, jak i również jego szanse oraz czas pełnego powrotu do zdrowia.

U pacjentów poddanych długotrwałemu leczeniu zaleca się zastosowaniu preparatów wspomagających funkcjonowanie przewodu pokarmowego, które zdołają utrzymać apetyt i przeciwdziałać spadkowi masy ciała, co jest bardzo ważne u kota. U tych zwierząt na skutek nie jedzenia może szybko dojść do poważnego stłuszczenia wątroby i zaburzenia jej pracy, co pogorszy nam znacznie współczynnik powrotu do zdrowia.

Jednym ze sposobów utrzymania prawidłowej flory i funkcji układu pokarmowego jest stosowanie drożdży pokarmowych Yarrowia lipolytica będących źródłem organicznej formy selenu, który wzmaga siły obronne organizmu, same drożdże również poprawiają funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Mączka z kryla zawarta w preparacie Immuno dog and cat jest bogactwem kwasów tłuszczowych, które połączone fosforolipidami wykazują silne działanie przed wolnymi rodnikami – a to jest wskazane w stanach zapalnych i nowotworowych. Sam preparat może być śmiało zastosowany u zwierząt w ciężkich stanach chorobowych, jako terapia wspomagająca leczenie podstawowe.

 

lek. wet. A. Wolska