Wymioty u zwierząt jako częsty objaw chorobowy
Wymioty to proces usunięcia treści z żołądka poprzedzony pracą tłoczni brzusznej. Same wymioty w pierwszej kolejności trzeba zróżnicować ze zjawiskiem ulewania, które polega na ewakuacji treści pokarmowej bez pomocy pracy tłoczni brzusznej, najczęściej problem ten jest związany z chorobami przełyku. Jeśli chodzi o przyczyn występowania wymiotów jest ich wiele, należy pamiętać że proces ten również powinno się traktować jako normalny odruch obronny organizmu. Mowa tu np. o psach które zjadają trawę prowadząc w ten sposób do wywołania odruchu wymiotnego w celu oczyszczenia żołądka.
Duża część wymiotów jest związana z chorobami atakującymi przewód pokarmowy, ale mogą one też powstać w zaburzeniach ogólnoustrojowymi czy na skutek drażnienia ośrodka wymiotnego zlokalizowanego na terenie ośrodkowego układu nerwowego.
Różnicując okoliczności powstania wymiotów ważny jest określenie ich czasu wystąpienia, rodzaju – ostre czy przewlekłe, jak szybko występują po spożyciu pokarmu, czy mamy do czynienia z wymiotami z żółci czy samej niestrawionej treści, czy widoczna jest w nich krew a jeśli tak to jak ona wygląda itp.
Wymioty niestrawionym pokarmem to najczęściej występująca sytuacja wymiotów, zwykle świadczy o zapaleniu przewodu pokarmowego lub jego podrażnieniu.
Łagodne wymioty mogą być związane z niestrawnością, związaną z lekkim zapaleniem śluzówki przewodu pokarmowego, gwałtownym spożyciem dużej ilości karmy czy pobraniu dużej ilości powietrza w czasie jedzenia. Jeśli stan ten trwa dłużej i śluzówka ulega podrażnieniu wymiociny mogą być podbarwione na różowo ( śladowe ilości krwi) lub mogą pojawiać się jej pojedyncze smużki w wymiocinach.
Stan taki może doprowadzić do powikłania i rozwinięcia się stanu zapalnego przewodu pokarmowego, który wymaga innego podejścia do pacjenta.
Przeciwieństwem pojedynczych wymiotów są tzw. ostre wymioty, których cechą charakterystyczną jest ciągle występujący odruch wymiotny, wymagający interwencji lekarskiej w celu jego przyblokowania. W przypadku ostrych wymiotów może w nich się pojawić zarówno treść, śluz czy też żółć.
Najbardziej charakterystyczne przyczyny ostrych wymiotów są:
NIEDROŻNOŚĆ – zlokalizowane w żołądku lub jelitach
- Ciało obce w żołądku: w zależności od jego umiejscowienia widoczne są następujące objawy. Jeśli ciało obce będzie położone w okolicy odźwiernika żołądka – może doprowadzić to do tak zwanych wymiotów fontannowych, które są bardzo intensywne. Z drugiej strony jeśli lokalizacja to okolica dna żołądka wówczas możemy być świadkiem przewlekłych wymiotów. O ciało obce zawsze podejrzewamy młode zwierzęta oraz takie u których mamy do czynienia z występowaniem objawu polegającego na spaczonym apetycie ( np. w niektórych chorobach trzustki)
- Niedrożność jelit: to kolejna przyczyna ostrych i intensywnych wymiotów, niedrożność bliższego odcinka jelit ma groźniejszy przebieg niż dalszego odcinka jelit. Przyczyn niedrożności w przypadku zwierząt może być wiele są to i ciało obce i zmiany rozrostowe zlokalizowane w jamie brzusznej, które uciskają na jelita, jak również ich skręty i wszelkie inne procesy zapalne ich ściany, utrudniające pasaż treści.
Dość częstą przyczyną wymiotów u zwierząt mogą być również owrzodzenia ściany żołądka, powstające na skutek długotrwałego stosowania NLPZ- niesterydowych leków przeciw zapalnych, sterydów ale i w stanach chorobowych przewlekłych narządów takich jak: choroby wątroby i nerek, gdy zaburzona jest ich funkcja. W niektórych zaawansowanych stadiach nowotworowych również możemy spotykać się z wymiotami.
Szczególnie ciężkie wymioty spotykamy w wyniku stymulacji ośrodka wymiotnego w następstwie rozrostu nowotworów lub zapalenia na terenie ośrodkowego układu nerwowego czy choćby urazu głowy. Z reguły mamy również do czynienia z poważnym stanem chorobowym wymagającym natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Ostatnim powszechnie spotykanym problemem objawiającym się wymiotami jest choroba lokomocyjna- do której niektóre psy maja predyspozycje.
W większości przypadków występowania wymiotów bardzo ważna jest terapia lecznicza polegająca na blokowaniu ich powstawania. W weterynarii jest dostępnych kilka różnych środków, które całkiem dobrze działają u zwierzęcia, problem z wyhamowaniem wymiotów może wiązać się albo z zatruciem organizmu parametrami mocznika i kreatyniny u zwierząt starszych chorujących na nerki lub na skutek niedrożności spowodowanej zmianami rozrostowymi, skrętami lub ciałami obcymi w przewodzie pokarmowych. Obok leczenia podstawowego w leczeniu wymiotów stosuje się terapie wspomagającą w postaci głodówki – zwłaszcza gdy problemy dotyczą podrażnienia przewodu pokarmowego.
W przypadku wymiotów związanych z chorobą lokomocyjna sytuacja jest najprostsza, stosowanie bowiem leków w czasie podróży całkowicie hamuje ten nieprzyjemny dla zwierzęcia objaw.
lek. wet. A. Wolska